Eerlijkheid als de snelweg naar je authentieke-zelf
- Jules De Ryck

- Dec 11, 2024
- 3 min read
Updated: Dec 13, 2024

Eerlijkheid is een eenvoudige eigenschap, maar tegelijkertijd een van de meest uitdagende paden naar ons authentieke-zelf. Het vereist moed, kwetsbaarheid en een scherpe blik op ons innerlijke landschap. Wanneer we eerlijk zijn, openen we de deur naar verbinding, niet alleen met anderen, maar vooral met onszelf.
De impact van halve waarheden
Lange tijd vertelde ik geen directe leugens, maar ik betrapte mezelf erop dat ik halve waarheden sprak. Ik liet selectieve delen van mijn verhalen weg, niet omdat ik niet eerlijk wilde zijn, maar omdat ik bang was. Bang om niet goed genoeg te zijn, bang om afgewezen te worden. Hoe meer ik mezelf hierin observeerde, hoe duidelijker het werd: ik paste me constant aan de verwachtingen van anderen aan.
Wat ik probeerde te doen, was het winnen van goedkeuring. Maar wat ik eigenlijk verloor, was mezelf. Iedere keer dat ik een halve waarheid sprak, stapte ik verder weg van mijn authentieke-zelf. Deze gedragingen komen voort uit een diepere angst die velen van ons delen: de angst om niet geliefd te zijn als we echt laten zien wie we zijn.
Waarom liegen, zelfs aan onszelf?
Vanuit een psychologisch perspectief is liegen of het aanpassen van onze verhalen vaak een overlevingsmechanisme. In onze jeugd leren we soms dat eerlijkheid pijnlijke gevolgen kan hebben, zoals straf, afwijzing of schaamte. Ons brein koppelt eerlijkheid aan gevaar, en we ontwikkelen subtiele strategieën om onszelf te beschermen.
We worden meesters in het construeren van verhalen die ons veilig houden. Maar diezelfde verhalen worden onze gevangenis. Door onze waarheid niet te delen, bouwen we muren om ons heen en sluiten we de verbinding met onszelf en anderen af.
Het is daarom interessant om bij jezelf te ontdekken welke overlevingsmechanismen je actief toepast in je dagelijks leven. Hieronder zie je een mooi overzicht van veelvoorkomende overlevingsmechanismen:
Vermijding: Het vermijden van situaties, gesprekken of emoties die ongemakkelijk of confronterend kunnen zijn.
Rationalisatie: Het bedenken van logische of acceptabele verklaringen voor gedrag dat eigenlijk vanuit angst of onzekerheid komt.
Ontkenning: Het niet erkennen van pijnlijke realiteiten of emoties, alsof ze niet bestaan.
Projectie: Het toeschrijven van je eigen gevoelens of gedachten aan een ander om jezelf te beschermen tegen ongemak.
Repressie: Het onbewust onderdrukken van moeilijke herinneringen of emoties zodat je ze niet hoeft te voelen.
Overcompensatie: Het extra benadrukken van een kwaliteit of gedrag om een gevoel van tekort te maskeren.
Perfectionisme: Het streven naar onrealistisch hoge standaarden om jezelf te bewijzen en onzekerheid te vermijden.
Pleasen: Anderen altijd tevreden willen stellen, zelfs ten koste van jezelf, om afwijzing te voorkomen.
Zelfsabotage: Het bewust of onbewust tegenwerken van je eigen succes om falen of kritiek te vermijden.
Minimaliseren: Het kleiner maken van een probleem of emotie om de impact ervan te verminderen.
Humor: Het gebruik van humor om pijnlijke of ongemakkelijke emoties te maskeren.
Regressie: Het terugvallen in kinderlijk gedrag of oude copingmechanismen onder druk.
Dissociatie: Het loskoppelen van jezelf van je emoties of de situatie om de pijn ervan niet te hoeven voelen.
Hyperfocus op controle: Overmatig controle uitoefenen op situaties om onzekerheid en angst te verminderen.
Verdringing: Het bewust wegduwen van onaangename gedachten of herinneringen.
Externaliseren: Het zoeken van externe oorzaken voor interne problemen, zoals de schuld geven aan anderen of omstandigheden.
Welke herken je bij jezelf? Lach je dingen snel weg? Of ga je snel naar je hoofd in conflictsituaties? Maak je situaties heel snel luchtig? Probeer dit eens te analyseren.
Eerlijkheid als bevrijding
Eerlijkheid doorbreekt deze muren. Wanneer we radicaal eerlijk zijn, dwingen we onszelf om de maskers af te zetten die we hebben gecreëerd. Dit betekent niet dat we altijd alles moeten delen, maar dat we trouw blijven aan onze innerlijke waarheid.
Eerlijkheid vraagt om aandacht. Het begint bij kleine momenten van reflectie: "Waarom deel ik dit niet? Wat ben ik bang te verliezen? En wat zou ik kunnen winnen door mijn waarheid te delen?"
Een uitnodiging tot reflectie
Om dit concept in praktijk te brengen, nodig ik je uit voor een kleine oefening:
Herken patronen: Schrijf gedurende een week op wanneer je niet volledig eerlijk bent geweest, zelfs in kleine interacties.
Vraag jezelf af: Waarom koos ik ervoor om dit niet te zeggen? Wat voelde ik op dat moment?
Test je moed: Deel één waarheid die je normaal gesproken niet zou delen. Observeer wat er gebeurt, zowel bij jou als bij de ander.
Ga verder op je pad
Wil je dieper duiken in je authentieke-zelf? Download mijn werkboek Jouw Bewustzijnspad. Dit werkboek helpt je niet alleen om eerlijker te zijn naar jezelf, maar ook om je gedachten, emoties en patronen te doorgronden. Ontdek hoe bewustzijn je dichter bij jezelf brengt met praktische oefeningen en waardevolle inzichten.

Eerlijkheid is geen makkelijke weg, maar het is wel de snelste route naar vrijheid. Je authentieke-zelf wacht op je.

Comments